Benlik saygısı, bireyin kendine olan değerini, kendini sevme ve kabul etme düzeyini ifade eder. Güçlü bir benlik saygısı, kişinin psikolojik ve duygusal iyilik halini artırırken, zorluklarla başa çıkmada da yardımcı olur. Ancak, hayatın getirdiği zorluklar, toplumsal beklentiler ve olumsuz düşünceler, benlik saygısını zedeleyebilir. Bu yazımızda benlik saygısını koruma stratejilerine göz atacağız.
Benlik saygısı neden önemlidir?
Benlik saygısı önemlidir, çünkü gündelik iş ve aktivitelerden uzun vadeli hedeflere kadar yaptığınız her eylemde sizi destekleyen, daha etkin olmanızı ve hatta yer yer kendinizi koruyabilmenizi sağlayan psikolojik bir temel oluşturur. Herkesin zaman zaman kendisi hakkında şüpheleri olsa da düşük benlik saygısı:
-Güvensiz hissetmek,
-Motivasyon eksikliği,
-Hayatınızdaki zorluklarla kolay başa çıkamamak,
-Endişeli veya depresif olmak,
-Kişinin görüntüsüyle ilgili olumsuz düşünce ve duygulara kapılması gibi zorlayıcı durumlara neden olabilir.
Benlik saygısı nasıl korunabilir?
Benlik saygısı, kendinizle ilgili dört tutumun bir birleşimidir: Kendine güveni, kimlik duygusu, ait olma duygusu ve yeteneklerine güven. Benlik saygısını oluşturmak ve korumak belirli pratiklerin bir strateji haline getirilip düzenli olarak yapılmasıyla sürdürülebilir bir hale gelebilir. Peki nedir bu pratikler?
-Olumlu düşünce ve inceleme: Negatif düşünceler, benlik saygısını zedeleyebilir. Olumsuz düşünceleri yakalayarak, bunları sorgulayın ve gerçekçi olmayan inançları değiştirin. Olumlu ve güçlendirici düşüncelere odaklanın.
-Kendini kabul etme: Kendini kabul etme kişinin güçlü ve zayıf yönlerinin farkında olması, yetenek ve becerilerinin gerçekçi ancak öznel değerlendirmesini yapması ve eksikliklerine rağmen, geçmiş seçimlerden bağımsız olarak kendi olmaktan memnun olma duygusu olarak tanımlanır. Hiç kimsenin mükemmel olmadığını unutmayın. Kusurlarınızı kabul edin ve bunları bir bütün olarak kendinizi kabul ederek görmeyi öğrenin.
-Kendine iyi davranma: Kendinize iyi bakmak ve özen göstermek, benlik saygısını artırır. Düzenli egzersiz yapmak, sağlıklı beslenmek, yeterli uyku almak ve ruhsal ihtiyaçlarınızı karşılamak önemlidir. Kendine iyi davranma; kendini tanıma, ihtiyaçlarını belirleme ve kendini kabul etme süreçleriyle birlikte geliştiğinde çok daha sürdürülebilir hale gelecektir.
-Kişisel başarıları ve güçlü yönleri fark etme: Kendi güçlü yönlerinizi keşfedin ve kişisel başarılarınızı kutlayın. Hedefler belirleyip, bunları başarmak için çaba harcayarak kendinize olan güveninizi artırın.
-Olumlu çevre ve ilişkiler kurma: Kendinizi olumlu ve destekleyici insanların olduğu bir çevrede bulundurun. Sağlıksız ilişkilerden uzak durun ve değer verdiğiniz insanlarla ilişkileri güçlendirin. Maruz kaldığınız insanlar ve olaylar konusunda daha seçici olmaya özen gösterin. Bu pratiği kendine iyi davranma stratejisinin bir parçası olarak hayatınıza entegre edin.
-Eleştirilere açık olma: Hatalarınızı kabul etmek ve eleştirilere açık olmak, kişisel gelişim için önemlidir. Eleştiriye açıksanız, kendinizle veya işinizle ilgili olumsuz geri bildirimleri aşırı duygusal tepkiler vermeden kabul edebilirsiniz. Eleştirileri kişisel olmaktan çıkarın ve olumlu bir şekilde kullanın. Aslında, eleştiri yapıcı olsun ya da olmasın, onu kullanıp kullanmama seçeneğiniz vardır. Bu noktada, yapılan geri bildirimin niteliğini değerlendirme becerisini geliştirmek, eleştirilere savunmacı bir bakış açısından değil, açık ve anlamaya yönelik bir yaklaşımla açık olmayı sağlayabilir.
-Sosyal medyayı kontrollü kullanma: Beynimiz sürekli olarak karşılaştırma eğilimindedir. Sosyal medya yapısı gereği, hayatta kalma güdüsüyle evrimleşmiş beynimizin bu işlevini sürekli olarak tetikleme potansiyeline sahiptir. Sosyal medyada karşılaşılan gerçek olmayan, filtrelenmiş ve kusursuz görüntüler, kişinin kendisini veya hayatını bu görüntülerle sürekli olarak karşılaştırması durumunda benlik saygısını olumsuz etkileyebilir. Sosyal medya kullanımını sınırlayın ve gerçekçi bakış açınızı kaybetmemeye özen gösterin.
-İçsel konuşmaları yönetme: Kendinize karşı olumlu içsel konuşmalar geliştirin. Kendinize yönelik eleştirel veya olumsuz ifadeleri, destekleyici ve sevgi dolu ifadelerle değiştirin. İşe öncelikle kendinizle yaptığınız bu olumsuz konuşmaları keşfetmeye ve fark etmeye çalışarak başlayın.
-Yeteneklerinizi geliştirme: Yeni beceriler öğrenmek ve kendinizi geliştirmek, benlik saygısını artırmada etkilidir. İlgilendiğiniz alanlarda eğitim almak veya hobilerle ilgilenmek size mutluluk verebilir.
-Profesyonel yardım alma: Benlik saygısını önemli ölçüde etkileyen derin duygusal sorunlar yaşıyorsanız, bir terapistten veya danışmandan profesyonel yardım almak faydalı olabilir.
Unutmayın ki, benlik saygısı bir süreçtir ve zamanla gelişir. Kendinize değer vermeniz ve sevmeniz, sağlıklı ilişkiler kurmanız, kişisel başarılarınızı kutlamanız önemlidir. Bu stratejilerle benlik saygısını güçlendirebilir ve daha mutlu bir yaşam sürdürebilirsiniz. Kendinize olumlu bir bakış açısıyla yaklaşın ve kendinizin en iyi versiyonunu keşfetmek için yola çıkın.