Günümüzde halletmemiz gereken pek çok işimiz, bizi bekleyen çok sayıda sorumluluğumuz varken vaktimizi verimli değerlendirebilmemiz açısından, hayatımızın hemen hemen bütün alanlarında hızlı olmamız gerekiyor. Ancak bu şekilde işlerimizi tamamlayıp sorumluluklarımızı yerine getirebiliyor ve bunlara ek olarak kendimize vakit ayırabiliyoruz.
Vaktimizi verimli şekilde geçirebilmemiz bakımından bize yardımcı olabilecek yollardan biri de okuma hızımızı artırmak. Okuma eylemi gerek eğitim ve iş hayatımızda gerek bireysel yaşantımızda gerçekleştirmemiz gereken bir eylem. Okul hayatındayken okuyarak öğrenmemiz gereken dersler, iş hayatındayken yapmamız gereken araştırmalar ve okuyarak halletmemiz gereken işler, özel hayatımızda kendimizi geliştirmek için okumak istediğimiz kitaplar gibi okuma listemizde yer alan birçok şey bulunuyor ve okuma hızımız ne kadar fazla olursa tüm bunları daha çabuk halledebiliyor, vaktimizi verimli geçirebiliyor, yapmak istediğimiz diğer aktivitelere ve ailemize vakit ayırabiliyoruz. Okuma hızımızı artırırken sadece hızlı okumak değil aynı zamanda okuduklarımıza odaklanarak onları anlayabilmek de önem kazanıyor. Aksi takdirde, anlamadan okumak hiçbir işimize yaramıyor.
Okuma hızımızın ne seviyede olduğunu anlayabilmemiz için birkaç noktaya dikkat edebiliriz. Dikkat etmemiz gereken noktalar; okuma yaparken kelimelere ne kadar takılı kaldığımız, cümle bütünlüğünü algılayıp algılayamadığımız, detaylara hâkim olup olmadığımız, okumaları atlayarak yapıp yapmadığımız, dikkatimizin dağılıp dağılmadığı veuzun metinler söz konusu olduğunda okumakta istekli olup olmadığımız olarak sıralanabilir.
Dakika bazında bir ölçme yapmak istediğimizde ise; hız ölçme metinlerinden yararlanabilir ya da kendi kendimize kronometre eşliğinde okuma yapabiliriz. Okuma hızımız metinden metine değişiklik gösterebilecek olmakla beraber; ortalama olarak dakikada 80-160 kelime ise yavaş, 160-220 kelime ise orta, 220-320 kelime ise orta üstü, 320’den fazla ise hızlı olarak değerlendirebiliriz.
Peki okuma hızımızı artırmak için neler yapabiliriz? Gelin, birlikte göz atalım…
Okuma hızını artırmaya yardımcı yöntemler
Okuma hızımızı artırabilmemiz için öncelikle, olumlu ya da olumsuz anlamda okuma hızımızı nelerin etkilediğinin farkına varmalıyız. Buna göre olumlu faktörlere devam ederken olumsuz faktörlerden uzak durmaya çalışabiliriz. Örneğin bulunduğumuz ortamın koşulları, okuma hızımızı etkileyen faktörler arasındadır. Okuma yaparken etrafımızda bulunan görsel ya da sesli dikkat dağıtıcılar odaklanmamızı zorlaştırarak okuma hızımızı yavaşlatırken, bu dikkat dağıtıcılardan uzak bir ortamda okuma yapmak, okuma hızımızı artıracaktır. Aynı şekilde dudak kıpırdatarak ya da iç sesle okuma yapmak, kalemle veya parmakla takip ederek okuma yapmak gibi yöntemler okuma hızımızı olumsuz etkileyen faktörlerdendir. O halde okuma hızımızı artıracak başlıca yöntemlere değinmekte fayda var:
-Kitap okuma alışkanlığı kazanmak: Okuma hızını artırmanın en etkili yöntemlerinden biri kuşkusuz, kitap okumak. Okunan kitap sayısı ne kadar çok olursa; kelime haznesi o kadar genişler, odaklanma becerisi ve okuduğunu anlama kabiliyeti bir o kadar artar. Bunlar da okuma hızını önemli ölçüde etkileyen faktörlerdir.
-Metni sadece gözlerle takip etmek: Okuma hızını artırmak için metni sadece gözlerle takip etmek ve kelimeleri iç sesle okumadan iç monologları durdurmak önemlidir.
-Kelimeleri gruplar halinde okumak: Bir seferde sadece bir kelimeyi değil birden fazla kelimeyi yani kelime gruplarını okuyup anlamak, daha hızlı okumayı sağlar.
-Geriye dönmeden okumaya devam etmek: Okunulan bölümlere geri dönmek okuma hızını yavaşlatan etkenlerden olduğu için; geriye dönmeden okuma yapmaya alışmak okuma hızını artırma konusunda etkili yöntemlerdendir.
-Okuma sırasında temel sorulara yanıtlar bulmaya çalışmak: Okuma sırasında; 5N1K denilen “ne, neden, ne zaman, nasıl, nerede, kim?” sorularına yanıt aramak; odaklanmayı ve okuduğunu anlamayı kolaylaştıran, dolayısıyla da okuma hızını artıran yöntemlerdendir.