Günümüzde toplumlar daha fazla sosyal sorumluluk üstlendikçe ve eyleme geçtikçe; mimari, heykel ve diğer sanat biçimleri gibi yaratıcı alanlar da bu eylemleri takip etti. Sürdürülebilirliğin çevrelediği bu ortama ortak olmak isteyen sanatçılar, eserlerini ya temasına göre ya da eseri oluşturmak için kullandıkları medyaya göre bir mesaj göndermek için kullanıyorlar.
Sanatçılar, çevre üzerindeki bireysel etkilerini anlamanın bir yolu olarak sürdürülebilir sanatı benimsediler. Sanatta sürdürülebilirlik fikri; iklim değişikliği, siyasi politika ve sosyal adaletsizlik hakkında güçlü mesajlar gönderen ve çığır açan çalışmalara yol açtı. Sanatçılar sürdürülebilir sanat ile yalnızca işlerinin yapılma şeklini değiştirmeyi değil, aynı zamanda sosyal ve kültürel değişime de ilham vermeyi umuyorlar. Sanatçılar sanatın yaratılma şeklini nasıl dönüştürüyor, bu makalemizde inceledik.
Sürdürülebilirlik ve sanat
Sanat söz konusu olduğunda, “sürdürülebilirlik” terimi birçok anlam kazanıyor. Bu sosyal ve ekonomik hareket hakkındaki kamuoyu son birkaç yılda çarpıcı biçimde genişledi.
2030 Sürdürülebilir Kalkınma Gündemi, sanat dünyasıyla aynı paralelde sorumlu tüketim ve üretim etrafında odaklanan on iki amacı içeriyor. Bu amaçlar, sanatçıların her alanda çevreye duyarlı uygulamalara yönelik çalışmalarını ve ürünlerinde doğal malzeme kullanımını artırmalarını gerektiriyor. Seri üretimdeki pek çok ürün, bir üretim revizyonundan geçiyor ve sanatçılar sanatın bu yeni tanımına uyabilmek için tasarımın temellerini yeniden değerlendiriyor. Böylece politikalar gelişirken, sürdürülebilirlik fikri de günlük yaşamları ve bireysel sanatçıların ürettiği işleri etkiliyor.
Sürdürülebilir sanat türleri
Sürdürülebilir sanat, kullanılan malzemelere ve parçanın arkasındaki amaca bağlı olarak çeşitli biçimler alabilir. Peki, sürdürülebilir sanatın en belirgin biçimleri nelerdir?
Kapalı döngü modası
Kapalı döngü moda, yaşam döngüsünün sonunda dönüştürülebilen, yeniden kullanılabilen veya orijinal formuna geri dönüştürülebilen bir giysi yaratma fikridir. Giyim markaları, imalat endüstrisinde kapalı bir döngü oluşturarak, moda endüstrisinde sürdürülebilirliği ve çevre dostu olmayı benimseyerek, daha düşük fiyatlandırmalarla var olabilirler.
Ekolojik sanat
Ekolojik sanat, restorasyon ve aktivizme odaklandığı için diğer sürdürülebilir sanat biçimlerinden biraz daha farklıdır. Terimin kendisi 90'larda ortaya çıkmış olsa da örnekleri 60'lara kadar uzanır. Ekolojik hareketten gelen sanat, etik, sivil sorumluluk veya sosyal adaletsizlikler hakkında bir açıklama yapmaya çalışır. Büyüyen bir endişeyi basitçe vurgulayan diğer sanat eserlerinin aksine bu hareket, küçük de olsa bir yönü iyileştirmeyi amaçlar.
Arazi sanatı
“Toprak Sanatı” veya “Eko Sanat” olarak da bilinen arazi sanatı, ilk olarak 1960'lar ve 1970'lerde kavramsal sanat hareketinin bir ürünü olarak ortaya çıkmıştır. Arazi sanatı, doğanın gücünü ve güzelliğini daha da vurgulamak için genellikle uzak yerlerde yaratılan, arazinin dokusuna dokunan sanat eserleri yaratmak için doğadan elde edilen malzemeleri kullanır.
Yenilenebilir enerji heykelleri
Kategoriler arası bir sanat formu olan yenilenebilir enerji heykelleri, yenilenebilir enerjiyi topluluklara benzersiz ve sanatsal bir şekilde göstermeye yardımcı olur. Bu sanat hareketi, hareket ve enerji yaratmak için güneş, rüzgâr, hidroelektrik, gelgit ve jeotermal kaynakları kullanan heykeller üretir. Bilim ve sanatın bu karışımı, sürdürülebilir sanat için nispeten yenidir ve dünyanın doğal kaynaklarını güce dönüştürme yeteneğinden ortaya çıkar.
İleri dönüşüm
Daha önce kullanılamayan, istenmeyen veya kırılmış olarak kabul edilen malzemelerden yaratılan sanat olarak tanımlanan ileri dönüşüm, son yıllarda ilgi çeken bir sürdürülebilir sanat biçimi haline geldi. Dünyanın büyüyen plastik sorununa bağlı olarak, sanatçılar eserlerini oluşturmak için aslında çöpe atılacak malzemeleri kullanırlar. Eşsiz, çevre dostu ve tüketiciler tarafından sevilen bir şey yapmak isteyen sanatçılar için değerli olduğu kanıtlanmış olan ileri dönüşüm, yepyeni bir endüstrinin arkasında yol gösterici bir güçtür.
Özetle sürdürülebilirlik, sanat ve nesneleri nasıl tükettiğimizi, ürettiğimizi ve tasarladığımızı yeniden gözden geçirmeyi gerektirse de sanatçılara ve tasarımcılara yaklaşımlarını yeniden düşünme fırsatı da sunuyor.