Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası olarak da bilinen VIOP, vadeli işlem ve opsiyon sözleşmelerinin Borsa İstanbul bünyesinde alım satımının gerçekleştirildiği bir piyasadır. VIOP bünyesinde hisse senetleri, dövizler, endeksler gibi çeşitli finansal araçlar üzerine vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri işlem görebilir.
Günümüz yatırım dünyası, kişisel yatırım tercihlerimiz için çeşitli özelliklere ve risk seviyelerine sahip çok sayıda yatırım araçları sunuyor. Bu yazımızda VIOP hakkında bilmeniz gerekenleri, avantajları ve riskleri inceliyoruz.
VIOP ne işe yarar?
Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası'nın (VIOP) çalışma mantığı, vadeli işlem sözleşmeleri ve opsiyon sözleşmeleri üzerine dayanır.
VIOP’ta vadeli işlem sözleşmeleri, gelecekte belirli bir tarihte, belirli bir fiyattan bir varlığı alma veya satma yükümlülüğü getiren sözleşmelerdir.
Opsiyon sözleşmeleri ise, belirli bir tarihte veya belirli bir tarihe kadar, belirli bir fiyattan bir varlığı alma veya satma hakkı veren sözleşmelerdir. Ancak, vadeli işlem sözleşmelerinin aksine zorunlu bir yükümlülük getirmezler.
VIOP'ta hisse senetleri, dövizler, endeksler gibi çeşitli finansal araçlar üzerine vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri işlem görebilir. Bu piyasa, yatırımcılara riskten korunma (hedging), spekülasyon ve arbitraj gibi çeşitli amaçlarla kullanılan bir finansal araç sağlar. Ancak, VIOP'ta işlem yapmadan önce riskleri ve piyasa dinamiklerini anlamak önemlidir.
VIOP avantajları nelerdir?
Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası (VIOP), birçok avantaj sunan bir finansal piyasadır. İşte VIOP'un önemli avantajları:
-
Riskten korunma (Hedging): VIOP, yatırımcılara fiyat dalgalanmalarına karşı korunma imkânı sunar. Özellikle döviz kurları, faiz oranları, hisse senetleri gibi finansal araçlara bağlı riskleri minimize etmek isteyen şirketler ve yatırımcılar için etkili bir risk yönetimi aracıdır.
-
Kaldıraç kullanımı: VIOP, kaldıraçlı işlem imkânı sunar. Yatırımcılar, küçük bir teminatla büyük pozisyonlar alabilirler. Bu, yatırımcıların potansiyel getirilerini artırabilecekleri gibi, aynı zamanda risklerini de artırabilir. Ancak, kaldıraçlı işlem yaparken dikkatli olunması önemlidir.
-
Likitlik: VIOP, likit bir piyasa yapısıyla işler. Bu, yatırımcıların hızlıca alım satım yapabilmelerini ve pozisyonlarını kolayca likide etmelerini sağlar.
-
Düşük işlem maliyetleri: VIOP'ta işlem yapmanın maliyeti genellikle diğer finansal piyasalara göre daha düşüktür. Komisyon ücretleri, spread'ler ve diğer işlem maliyetleri genellikle rekabetçi seviyelerdedir.
-
Çeşitlilik: VIOP, çeşitli finansal araçlar üzerine vadeli işlem sözleşmeleri sunar. Bu, yatırımcıların farklı varlık sınıflarında işlem yaparak portföylerini çeşitlendirebilmelerini sağlar.
-
Spekülasyon imkânı: VIOP, fiyat değişimlerinden kar elde etmek isteyen spekülatörler için bir platform sağlar. Yatırımcılar, fiyat hareketlerini doğru tahmin ederek vadeli işlem sözleşmeleri üzerinde pozisyon alabilirler.
VIOP riskleri nelerdir?
Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası'nda (VIOP) işlem yapmanın bazı riskleri bulunmaktadır.
-
Fiyat riski: Varlık fiyatlarında beklenmedik değişimler yatırımcıları olumsuz etkileyebilir. Bu risk, spot fiyatların vadeli işlem fiyatlarından farklılık göstermesi durumunda ortaya çıkar.
-
Kaldıraçlı işlem riski: Kaldıraçlı işlem yapmanın getirdiği riskler önemlidir. Kaldıraç kullanımıyla küçük fiyat hareketlerinin büyük oranda etkisi olabilir. Bu da potansiyel karı artırırken, aynı zamanda potansiyel zararları da artırabilir.
-
Sistemik risk: VIOP'ta işlem gören varlıklar, genel piyasa koşulları, ekonomik durumlar veya siyasi gelişmeler gibi sistemik risklere maruz kalabilir. Bu tür riskler, tüm piyasayı etkileyebilir ve yatırımcıların beklenmedik kayıplar yaşamasına neden olabilir.
-
Karşı taraf riski: Karşı taraf riski, işlem yaptığınız kişinin taahhütlerini yerine getirememesi durumunda ortaya çıkar. Bu risk, karşı tarafın iflası veya ödeme yapmaması durumunda ortaya çıkabilir. Takasbank, bu riski azaltmak için takas ve teminat yönetimi hizmeti sunar.
-
Teminat tamamlama riski: Teminat tamamlama riski, yatırımcıların işlem yaptığı varlıklar için belirlenen teminat miktarının yetersiz kalması durumunda ortaya çıkar. Bu durumda yatırımcılar, ek teminat yatırmak zorunda kalabilirler.
VIOP işlem saatleri
VIOP’ta canlı işlem yapabileceğiniz saatler:
-
Pay Vadeli İşlem ve Opsiyon Sözleşmeleri- 09.30 – 18.10
-
Diğer Sözleşmeler- 09.30 – 18.15
VIOP işlemleri nasıl gerçekleştirilir?
VIOP işlemlerinizi gerçekleştirmek için VIOP hesabınızın olması gerekmektedir. VIOP hesabınızı şubeye gitmenize gerek kalmadan Yapı Kredi Mobil veya Yapı Kredi Bireysel İnternet Şubesi’ne giriş yaparak Yatırımlar> VIOP menüsünden açabilir, VIOP alış / satış işlemlerinizi ve teminat transfer işlemlerinizi uygulama üzerinden kolaylıkla gerçekleştirebilirsiniz.
Yapı Kredi İnternet Şubesi, Yapı Kredi Mobil, Yapı Kredi Yatırım- Yatırım Dünyam web ve mobil kanalı ile profesyonel web ve mobil anlık veri/işlem kanallarından vereceğiniz VIOP işlemleriniz için binde 0,84 oranında komisyon uygulanmaktadır.