İnsanlar bir şeyler yapmak için her zaman ellerini kullanıyorlardı, çünkü hem koşullar bunu gerekli kılıyor hem de elleriyle bir şey üretme fikri onlara keyif veriyordu. Günümüzde, ihtiyacınız olan her şeyi satın alarak elde edebilseniz bile bu ellerinizle bir şey yapmak kadar keyif vermeyebilir.
Maker kültürü de basit anlamıyla DIY (kendin yap) kültürü olarak tanımlanıyor. Yeni cihazların yaratılmasının yanı sıra mevcut cihazlarla uğraşmanın da keyfini çıkarabildiğiniz DIY kültürünün teknoloji tabanlı bir uzantısını temsil eden çağdaş bir alt kültür.
Maker kültürünü geleneksel el zanaatlarından ayıran şey, sanatsal ve yaratıcı unsurların genellikle dijital bileşenlerle tamamlanması olarak açıklanıyor. Teknoloji daha uygun fiyatlı ve erişilebilir hale geldikçe de maker kültürüne olan ilgi artıyor. Daha önce profesyonellerle sınırlı olan projeleri yürütmek için kullanılan ekipmanlar, bu kültürün yaygınlaşmasıyla amatör hobicilerin de ulaşabileceği ekipmanlar haline geliyor.
Maker kültürünün arkasındaki tüketici eğilimleri
Son yıllarda işleri kendi başınıza yapmak, el becerilerine önem vermek, yerellik, gönüllü sadelik ve çevre bilinci gibi eğilimler tüm dünyada ve özellikle gençler arasında popülerlik kazandı. Bu eğilimlerin ortaya çıkışı, sosyal medya ve bloglar gibi mecralara da yansıyor. Yaratıcılık, sanat ve mühendislik bir araya geliyor ve bunun bir sonucu olarak da beceri ve yetkinliklerle ilgili tüm sınırlar yıkılıyor.
Beğensek de beğenmesek de teknoloji ve medya kültürümüzde önemli bir rol oynuyor. Giderek daha uygun fiyatlı hale gelen teknolojiler yeni şeylerin ortaya çıkmasını mümkün kılarken, medya sürekli olarak yeni içerik talep etmeye devam ediyor. Fütürist Alvin Toffler tarafından ortaya atılan “prosumer” (“producer” + “consumer”) terimi, tüketicinin bir hizmetin üreticilerinden biri olarak da ikili bir rol oynama eğilimini yansıtıyor. Bu eğilim ve maker kültürü arasındaki bağlantı da aslında oldukça açık.
Üretici ve tüketici rollerinin yakınlaşmasına yol açan günümüz teknolojisi ve medyasıyla birlikte, kaynakları ne olursa olsun büyük yapımların önemi değişiyor. Paylaşım ekonomisinin yarattığı birçok olanaktan bazıları açık teknoloji, açık veri, açık bilim, açık öğrenme fırsatları ve açık maker alanları olarak karşımıza çıkıyor.
Maker kültürünün değerleri
Maker kültürü sadece yaratıcı aktiviteleri, prototipleri ve yeniliği teşvik etmekle kalmıyor, aynı zamanda sosyal avantajlar da sunuyor. Maker kültürü; öğrenme, kendini ifade etme ve özgüven oluşturmada teknolojilerin kullanımını ve fırsat eşitliğini artırmayı amaçlıyor ve bu sebeple eğitim alanında da potansiyel bir değere sahip. Gençlerin ilk elden dijital maker faaliyetlerine ve problem çözme deneyimine sahip olmaları ihtimali bile gelecekleri açısından büyük önem taşıyor.
Maker kültürü, ağırlıklı olarak üretkenlik fikrine, yani öğrenmenin en iyi şekilde üreterek ve oluşturarak yapıldığı fikrine dayanıyor. Geçmişte bu öğrenme tekniği, zanaatkarlar tarafından çıraklarını yetiştirmek için yoğun olarak kullanılıyordu.
Açık değerler
Açık kaynak ifadesi birçok yönden geleceği temsil eder. Maker hareketi, açıklığın ve paylaşma ruhunun sadece iyi bir fikir olmakla kalmadığını, aynı zamanda sürekli ilerleme için gerekli olduğunu bize hatırlatan bir hareket.
Tesla'nın ne yaptığına bir bakın. Yeni birinin otomotiv alanına girmeye cesaret edemeyeceği tartışılıyordu ve yine de Tesla sadece 12 yıl sonra, şimdiye kadar yapılmış en gelişmiş ve heyecan verici otomobillerden bazılarını tasarlayan bir şirket oldu. Yine de Tesla ile ilgili en dikkat çekici şey, herhangi bir teknoloji şirketinin can damarı olan patentlerini Amerikan halkının ve rakiplerinin kullanımına ücretsiz olarak sunmuş olmaları. Kurumsal sırların her ne pahasına olursa olsun dikkatle korunduğu günümüzde neredeyse hiç duyulmamış bir şey.
Sonuç olarak, hayatın ancak sevdiğimiz şeyi yaparsak yaşamaya değer olduğunu unutmayın. Yaratıcılığa özel bir vurgu yapan maker kültürü başarılı olmak isteyenler için anahtar görevi görüyor. Çünkü en başarılı olanlar yaptığı işi seven insanlardır.